“Uitwisselingen van Lerende Euregio hebben een vliegwieleffect”

Grenzen doorbreken en vriendschappen opbouwen

Met drie leerlingen deed Bart Hermsen in 2017 voor het eerst mee met de Euregionale Verkoopwedstrijd van Lerende Euregio “om eens te verkennen hoe zo’n wedstrijd gaat”. Bart Hermsen is ontwikkelaar van excellentietrajecten rondom ondernemerschap op het Koning Willem I College waar verkoop over de grens een belangrijk leerdoel is. Wat vond hij van de wedstrijd? “De halve finale was echt een tweedaagse belevenis op een aparte locatie in Kalkar. Eten en slapen, een eigen kamer, alles was verzorgd. Het is prettig dat ik daarvoor niets hoefde te regelen. Ik vond het mooi te zien hoe leerlingen een soort ‘aha-erlebnis’ hadden toen ze merkten dat je Duits en Nederlands met elkaar kunt praten en elkaar toch kan verstaan. Het ging niet alleen om het verkopen, maar ook om het sociale contact. Ik zag dat ze merkten dat Duitse jongeren helemaal niet zo anders zijn, dat ze vaak dezelfde interesses hebben. Zelf heb ik ook ervaren dat mijn band met mijn leerlingen sterker is geworden na deze wedstrijd.”

 

Wim Waumans, leraar Duits en Nederlands op Hans-Böckler-Berufskolleg in Oberhausen doet al zeven jaar mee met uitwisselingsprojecten van Lerende Euregio. Hij heeft veel ervaring met mobiliteiten (eenmalige uitwisselingen, red.) en tandems (langdurige uitwisselingen, red.). Vaak ontstaat na een mobiliteit vanzelf een tandem, merkt hij. Zo ging het ook met de mobiliteit van samen vijftig leerlingen van zijn opleiding HBBK en ROC Nijmegen, ondertussen een tandem geworden. “In mei hebben de Duitse en Nederlandse leerlingen elkaar leren kennen bij een tweedaagse uitwisseling in Nederland. Toen ze elkaar weer ontmoetten in december in Duitsland voor het vervolgproject, omhelsden ze elkaar uitbundig. Het bleek dat een groep leerlingen elkaar in de tussentijd al twee keer had opgezocht in Duitsland en een keer op de Zomerfeesten van de Nijmeegse Vierdaagse. Ze waren bevriend geraakt!” Met glanzende ogen: “Toen ik dit zag besefte ik dat dát is waarvoor ik het doe. Door deze uitwisselingen leren ze andere culturen kennen, leren ze met een paar woorden te communiceren, wordt theorie praktijk en ontstaan vriendschappen.”

 

Vooroordelen

Aan de wieg van de jaarlijkse Euregionale Verkoopwedstrijd staat Silke Kleinsorgen, lerares Handelprojekte op Berufskolleg Neuss. Ze zag een dergelijke verkoopwedstrijd voor het eerst in Oostenrijk. Ze vond het zo leuk dat ze het eerst kleinschalig op haar eigen school heeft georganiseerd. Op het eerste platform Detailhandel van Lerende Euregio bracht ze dit idee in en zo is vijf jaar geleden de Euregionale Verkoopwedstrijd gestart. Er deden in 2017 zes ROC’s en vijftien Berufskollegs met 60 verkooptalenten mee. De deelnemers nemen ieder jaar alsmaar toe. “Door Lerende Euregio is de wedstrijd professioneel geworden. Ze bereiden het goed voor door eerst de tweedaagse halve finale met een verkooptraining te houden. De finale vindt plaats in het theater van Stadthalle Kleef met een echt podium, een videoscherm, geluidstechnici en een goede vakjury.” De lerares weet dat tijdens de wedstrijd haar leerlingen meestal voor het eerst in contact komen met Nederlanders. “Ik zie iedere keer dat hun angst voor een nieuwe situatie en een andere taal, na de wedstrijd wegvalt. Door overdag buddy te zijn van een Nederlandse leerling en ’s avonds met elkaar op te trekken, zien ze dat hun vooroordelen over Nederlandse jongeren niet kloppen. Voor mij als leraar is dat een belangrijke reden om mee te doen.”

 

Nieuwe plannen

Op dit moment ontwikkelt Gerrit van de Kamp een digitale leermethode om verkoopgesprekken in het Duits en in het Nederlands te leren voeren. Deze leraar op het Graafschap College in Doetinchem lanceerde dit idee op het platform Detailhandel om andere scholen te vragen mee te ontwikkelen. Het idee is ontstaan door de Euregionale Verkoopwedstrijd. Al zeven jaar is hij actief in mobiliteiten, tandems en verkoopwedstrijden van Lerende Euregio. “Ik zie dat het werkt. Leerlingen worden er blij van,” zegt hij. “Er zit een prachtige financiering achter van Lerende Euregio met flexibele voorwaarden.  Zo komt er ook echt iets op gang.” Hij werkt samen met berufskollegs in Bocholt, Borken en Datten. “Ik heb vriendschappelijke contacten opgebouwd met Duitse leraren. Je leert veel van meelopen met elkaar en de verschillen tussen Nederlands en Duits onderwijs te zien. Hoe examinering in Duitsland bijvoorbeeld in bedrijven wordt gedaan. Dat stimuleert mij om nieuwe plannen te maken.” Zijn de uitwisselingen van Lerende Euregio de afgelopen zeven jaar veranderd? “Het loopt allemaal erg goed. De verkoopwedstrijd heeft in kwaliteit gewonnen doordat we steeds evalueren en het concept alsmaar verbeteren. Lerende Euregio zorgt voor een strakke organisatie en ik merk dat onze leerlingentevredenheid over de projecten buitengewoon hoog is. Ze geven aan dat ze tijdens de tweedaagse halve finale meer leren dan in een jaar les op school.” Vooral belangrijk vindt hij het te zien dat grenzen worden doorbroken. “Leerlingen merken dat taal geen belemmering is. Daar praten ze thuis ook over. Duitsland is opeens niet meer zo ver weg. Uitwisselingen van Lerende Euregio hebben een vliegwieleffect. Dat is voor mij het grootste pluspunt.”

 

Andere mindset

Veranderen leerlingen door de ervaring van een Euregionale uitwisseling tussen Nederland en Duitsland? Bart Hermsen: “Ze krijgen een andere mindset. Ze hebben er zelfvertrouwen van gekregen. Na de wedstrijd is de drempel naar de buitenwereld een stuk lager geworden. Ik merk op school dat ze nu meer open staan voor anderen. Ze zoeken nu sneller contact met leerlingen van andere opleidingen. Ze  proberen meer te ontdekken en ze zijn nieuwsgieriger. Dit jaar gaan we in ieder geval met vijf leerlingen meedoen aan de verkoopwedstrijd.” Ook Silke Kleinsorgen ziet dat de horizon van haar leerlingen is verbreed: “Eerst dachten ze niet eens na over werken of een opleiding volgen in Nederland. Nu wel.”

Zouden ze andere leraren aanraden mee te doen met uitwisselingen van Lerende Euregio? Wim Waumans: “Jazeker, maar het is wel belangrijk dat de schoolleiding er rekening mee houdt dat je als leraar veel tijd kwijt bent aan de voorbereiding. Vooral als je een nieuw uitwisselingprogramma start. Maar als ik dan zie hoe mijn leerlingen de Nederlandse leerlingen omhelzen als ze elkaar weer zien, denk ik: het is het waard.”

Tekst: Anoushka van Bemmel